SŁOWNICTWO
Mówiąc czy pisząc o interpłciowości kluczowa jest odpowiednia terminologia.
Ważne, aby treści odnoszące się do osób interpłciowych zawierały odpowiednie słownictwo, a nie bazowały na przestarzałym i krzywdzącym języku. W języku polskim dopiero kształtujemy słownictwo, które nie patologizuje interpłciowości. Poniżej zamieszczamy tabelkę, zawierającą wypracowane przez nas do tej pory słownictwo:
Polski
Nie! | Tak! |
---|---|
zaburzenia rozwoju płciowego1 hermafrodytyzm2 obojnactwo3 niezgodności w cechach płciowych interseksualizm 4 osoby interseksualne5 |
interpłciowość zróżnicowane cechy płciowe zróżnicowany rozwój płciowy nietypowe cechy płciowe interpłciowość osoby interpłciowe |
płeć biologiczna |
cechy płciowe zestaw cech płciowych |
jej / jego płeć przy narodzinach była niejednoznaczna niejednoznaczne narządy płciowe mieszane narządy płciowe |
urodził lub urodziła się z nietypowymi genitaliami nietypowe narządy płciowe nietypowe narządy płciowe |
urodził lub urodziła się jako kobieta i mężczyzna naraz |
urodził lub urodziła się jako osoba interpłciowa urodził lub urodziła się z nietypowymi cechami płciowymi |
żeńskie chromosomy męskie chromosomy |
chromosomy XX chromosomy XY |
hormony żeńskie hormony męskie |
estrogen testosteron i androgeny |
urodził się jako chłopiec urodziła się jako dziewczynka |
płeć oznaczona przy narodzinach była jako męska płeć oznaczona przy narodzinach była jako żeńska |
genitalia męskie genitalia żeńskie |
penis wagina |
gonada obojnacza |
gonada o utkaniu mieszanym |
obie płcie |
różne płcie |
Jak to jest być osobą interpłciową? |
Jakie jest Twoje doświadczenie interplciowosci? |
Jak się dowiedziałaś, że coś dzieje się nie tak? (sugeruje coś negatywnego) |
Jak się Pani dowiedziała, że… … jest pani osobą interpłciową? … ma pani cechy interpłciowe/zróżnicowane cechy płciowe? … że jest pani trochę inna niż inne dziewczynki czy kobiety? |
operacja zmiany płci operacja korekty płci |
tzw. operacja “normalizująca” operacja na narządach płciowych |
u normalnych, normalnie zbudowanych, dziewczynek… normalnie… anomalia |
u typowych/typowo zbudowanych/endopłciowych dziewczynek…
zazwyczaj… nietypowy/nietypowa |
English
No! | Yes! |
---|---|
disorders of sex development (DSD)1 hermaphrodite2 |
intersex intersex traits intersex variations intersex bodies variations of sex characteristics (VSC) diverse sex development |
biological sex biological gender |
sex traits |
born with ambiguous genitalia |
born with genitalia outside of the typical male / female binary born with atypical genitals |
born both a man and a woman |
born intersex born with intersex traits born with variations of sex characteristics born with different sex traits born with diverse sex traits |
female chromosomes male chromosomes |
XX chromosomes XY chromosomes |
female hormone male hormones |
estrogen testosteron and androgens |
born a boy born a girl |
assigned male at birth assigned female at birth |
male genitalia female genitalia |
penis vagina |
ovotestes |
|
both sexes / genders |
different sexes / genders |
What it’s like to be intersex ? |
What is your intersex experience? |
1 PL: Termin ten jest kontrowersyjny i patologizujący, i chociaż niektórzy zwolennicy zdecydowali się zastąpić „zaburzenia” „różnicami”, społeczność osób ze zróżnicowanymi cechami płciowymi przeszła w kierunku niemal wyłącznego używania terminu „interpłciowość” i całkowicie odeszła od stosowania „zaburzenia rozwoju płciowego”. Jednak niektóre osoby urodzone z cechami interpłciowymi mogą posługiwać się z tą terminologią opisując własne osobiste doświadczenia. Fundacja Interakcja szanuje indywidualną tożsamość i wybór terminologii. ENG: However, this term is controversial and pathologizing, and while some advocates have opted to replace “disorders” with “differences” or „diverse” the intersex community has moved toward nearly exclusive use of the term “intersex” and away from “disorder of sex development” or “DSD” entirely. However, some people born with intersex traits may identify with DSD language. It is important to honor individual choice around terminology and identity when describing their own personal experience.
2 3 Określenie przestarzałe, nierzetelne i uważane za obraźliwe.
4 5 Termin intereksualizm czy osoby interseksulane wynika z nieprawidłowego tłumaczenia słowa sex z języka angielskiego, gdzie oznacza ono nie tylko akt intymny, ale również płeć biologiczną. Zróżnicowane cechy płciowe dotyczą biologii a nie orientacji seksulanej. Dlatego też interpłciowość jest prawidłowym odpowiednikem słowa intersex.
Jak opisać fakt, że ktoś jest osobą interpłciową?
Np. Zosia…
— jest osobą interpłciową
— urodziła się ze zróżnicowanymi cechami płciowymi
— ma doświadczenie interpłciowości
Albo…
— Osoby interpłciowe…
— Osoby ze zróżnicowanymi cechami płciowymi…